روش کوداس CODAS مخفف Combinative Distance based ASsesment به معنای روش ارزیابی مبتنی بر فاصله ترکیبی یک تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه برای انتخاب بهترین گزینه است. این تکنیک اولین بار توسط آقای دکتر مهدی کشاورز قرابایی و همکاران (۲۰۱۶)، ارائه شد. روش کوداس CODAS مطلوبیت گزینه ها را بر اساس دو روش تعیین می کند.
اولین روش محاسبه فاصله اقلیدسی گزینه ها از ایده آل منفی و دومین روش محاسبه فاصله تاکسی (Taxicab distance) گزینه ها از ایده آل منفی است. این فاصلهها براساس اختلاف با نقطه ایدهآل منفی محاسبه میشوند. هر گزینهای که بیشترین فاصله را با ایدهآل منفی داشته باشد بهترین گزینه در تکنیک کوداس میباشد. یک مثال عددی در این مقاله استفاده شده است تا درک بهتری از روش کوداس در حل مسائل واقعی بدست آید.
روش کوداس براساس وزن دهی مانند تکنیک های BWM، SWARA، ANP AHP و دیگر تکنیک های اولویت بندی معیارهای تصمیم گیری جندمعیاره عمل می کند. این تکنیک در عمل با تکنیک های روشCOPRAS، TOPSIS, VIKOR، MOORA و SAW و … قابل مقایسه است.
۱- ایجاد ماتریس تصمیم
۲- نرمال سازی ماتریس تصمیم
۳-تشکیل ماتریس تصمیم نرمال موزون
۴-محاسبه نقطه ایده آل منفی
۵-محاسبه میزان مطلوبیت هر گزینه
گام اول تشکیل ماتریس تصمیم است. ماتریس تصمیم این روش شامل جدول است که ستون های آن را معیارها یا زیرمعیارها و سطرهای آن را گزینه ها تشکیل می دهند و هر سلول این ماتریس ارزیابی هر گزینه نسبت به هر معیار است.
گام دوم روش کوداس CODAS نرمال سازی ماتریس تصمیم می باشد نرمال سازی با استفاده از روابط زیر انجام می شود اگر معیار جنبه مثبت (سود) داشته باشد از رابطه اول، و اگر معیار جنبه منفی (هزینه) داشته باشد از رابطه دوم استفاده می شود.
سومین گام روش کوداس CODAS تشکیل ماتریس نرمال وزن دار است. یعنی باید وزن معیارها را در ماتریس نرمال ضرب کرد. وزن معیارها نیز از تکنیک های نام برده شده مانند AHP ANP و آنتروپی شانون یا تکنیک های جدیدتر محاسبه می شود.
در گام چهارم باید فواصل اقلیدسی (Euclidean distance) و تاکسی (Taxicab distances) از ایده آل منفی را محاسبه نمود. این فواصل از روابط زیر بدست می آیند. در این روابط nsj ایده آل منفی معیارها است.
در گام پنجم می بایست ماتریس ارزیابی نسبی را با استفاده از رابطه زیر ایجاد کنیم. که در این رابطه، Ψ نشان دهنده یک تابع آستانه برای تشخصی برابری فاصله اقلیدسی دو گزینه است.
در نهایت با جمع مقادیر hik گزینه ها، می توان آنها را رتبه بندی نمود هر چه مقدار Hi روش کوداس CODAS بزرگتر باشد گزینه رتبه بهتری دارد.
Mehdi KESHAVARZ GHORABAEE & Edmundas Kazimieras ZAVADSKAS & Zenonas TURSKIS & Jurgita ANTUCHEVICIENE, 2016. “A New Combinative Distance-Based Assessment(Codas) Method For Multi-Criteria Decision-Making,” ECONOMIC COMPUTATION AND ECONOMIC CYBERNETICS STUDIES AND RESEARCH, Faculty of Economic Cybernetics, Statistics and Informatics, vol. 50(3), pages 25-44.
برای مطالعه بیشتر بر لینک زیر کلیک نمایید.