بازی آموزشی دیجیتالی (digital game based learning)، برنامه نرم افزاری بازی وار و جذاب برای آموزش مباحث مهم کاری و اجتماعی است. نرم افزاری است که از ویژگیهای بازیهای ویدئویی و بازیهای رایانهای برای ایجاد تجربیات یادگیری جذاب و انگیزشی استفاده میکنند تا اهداف آموزشی خاصی را با موفقیت در تمرینات به کار گیرند. بازی آموزشی دیجیتالی در محیط کار در مبحث بازی وار سازی قرار می گیرد.
بازیهای دیجیتال عموماً بر اساس یک مدل دیجیتالی است که امکان بازتولید یک موقعیت مرجع را فراهم میکند. وضعیت عادی واقعی بازیهای دیجیتال، از ترکیب بازیها و رایانهها، ویژگیهای جذابی مانند گرافیک، فیزیک و حرکت را ترکیب میکنند تا محیطهای مجازی ایجاد کنند، مانند شبیه سازی تعاملی دنیای واقعی. بهعنوان مثال، این وضعیت ممکن است یک سیستم فیزیک (پرندگان خشمگین)، یک دوره تاریخی (تمدن) یا مدیریت شهر (شهر سیم) باشد.
بازیها ممکن است برای ارتقاء یادگیری یا توسعه مهارتهای شناختی طراحی شوند، یا در غیر این صورت به شکل شبیه سازی به دانش آموزان اجازه دهند تا مهارتهای خود را در محیط مجازی تمرین کنند. درنتیجه، یادگیری مبتنی بر بازی دیجیتال( قابلیتهای سواد بازی) را میتوان بهعنوان استفاده از بازیهای رایانه ای (یا بازیهای دیجیتالی) برای پشتیبانی یا تکمیل یادگیری در یک زمینه آموزشی تعریف کرد. تعدادی بازیهای ویدئویی، برنامههای دیجیتالی و پلتفرمهای نرم افزاری سازگار وجود دارد که میتوانند برای آموزش استفاده شوند. در نتیجه به یک برنامه درسی محیط کار جذاب تبدیل می شوند.
بازی آموزشی دیجیتالی شامل بازیهای سرگرمی یا بازیهایی است که برای اوقات فراغت طراحیشدهاند و در یک محیط آموزشی تطبیق داده شدهاند، بازیهای شبیه سازی که هدف آنها شبیه سازی جنبهای از واقعیت است و عموماً با مطالب آموزشی خارجی و بازیهای یادگیری همراه است که درصدد ارائه بیشتر یادگیری محتوای درون بازی دو نوع اخیر بازی هر دو باهدف یادگیری خاصی طراحیشدهاند.
نظریه های یادگیری مبتنی بر بازی دیجیتال در بازی آموزشی دیجیتالی نشان می دهند که بازیهای دیجیتال نه تنها از نظر برابری دنیای واقعی و مجازی قانع کننده هستند بلکه یک محیط برای تقویت ارزشهای پیچیده است. بازیهای رایانهای آموزشی میتواند راهی مؤثر برای ایجاد یک محیط یادگیری جالب برای کسب دانش باشد و میتواند علاقه و انگیزه یادگیری دانش آموزان را افزایش دهد. نکات یادگیری مبتنی بر بازی در مورد ارزش بالقوه یادگیری از طریق بازی در آموزش و مهارت آموزی است.
ویژگیهایی که بازی آموزشی دیجیتالی را جذاب میکنند وجود چارچوب ساختار یافته، محیط دلپذیر، گیم پلی عالی و گرافیک دیدنی، صدا و موسیقی، اهداف تعلیمی است که بهعنوان مشکلاتی برای حل شدن ارائهشدهاند و در نهایت حس بازیگوشیی که باعث جذب افراد و توجه کودک میشود. علاوه بر این، بازیهای دیجیتالی آموزشی از اینترنت و فناوریهای چند رسانهای استفاده میکنند. دانش آموزان توانایی درک مفاهیم چالش برانگیز و کسب مهارتهای دشوار را با سرعت یادگیری خود، از طریق فعالیتهای تعاملی و جذاب دارند. به همین دلایل، پرنسکی (۲۰۰۷) بیان میکند که بازیهای دیجیتالی آموزشی به گروه محیطهای آموزشی فعال تعلق دارند.
اغلب کسانی که در فرآیند آموزشی در بازی آموزشی دیجیتالی دخیل هستند، فقط به دنبال بازیهایی هستند که منحصراً برای مقاصد آموزشی ساخته شدهاند، بدون توجه به این که در شرایط مناسب، حتی بازیهای تجاری را میتوان برای انواع رشته های آموزشی استفاده کرد. به گفته ون اک (۲۰۰۶)، تحقیق در مورداستفاده از بازیها برای آموزش رسمی بر سه رویکرد متفاوت متمرکز است:
-استفاده از بازیهای تجاری بهعنوان ابزارهای یادگیری.
-ادغام بازیهای جدی، بازی برای یادگیری و محیطهای مجازی چند کاربره در فرآیند یادگیری.
-طراحی بازی با دانش آموزان که در آنها تمرین طراحی بهعنوان فرآیند یادگیری عمل میکند.
تعداد زیادی از بازی آموزشی دیجیتالی برای استفاده در کلاس درس مناسب هستند و نمونههای مختلفی از بازیهای تجاری وجود دارد که بهطور مؤثر مورداستفاده قرار گرفتهاند مانند تمدن، عصر اساطیر، سیم سیتی، سن مایتولوجی. به نمونههای دیگری از ادغام موفقیت آمیز بازیهای تجاری در محیط یادگیری رسمی و موضوعات مختلف دزدان دریایی است. برای احیای دورههای تاریخی و سیم ارت برای آزمایشهای شبیه سازی در زمینه شیمی، سزار و استعمار برای احیای تمدنهای باستانی و جدیدتر، و غیره.
همانطور که بازی آموزشی دیجیتالی از نظر گرافیکی، پیچیدگی، تعامل و روایت پیچیدهتر شدهاند، ژانرهای مختلفی نیز بر بازار مسلط شدهاند. با این حال، هیچ دسته بندی استانداردی برای بازی آموزشی دیجیتالی وجود ندارد. ذینفعان مختلف در صنعت بازیها، بهعنوان مثال، رسانههای بازی، توسعه دهندگان، دانشگاهیان، وب سایتهای بررسی وب، از طبقه بندی مناسب برای مخاطبان خود استفاده میکنند.
بر اساس سیستم هرتز طبقه بندی بازی آموزشی دیجیتالی به شرح زیر است: بازیهای اکشن (بازیهای تیراندازی، بازیهای پلتفرمی، بازیهای مبتنی بر واکنش)، بازیهای ماجراجویی، بازیهای مبارزهای، بازیهای پازلی، شبیه سازی، بازیهای ورزشی و بازیهای استراتژی. طبقه بندی دیگری که بسیاری از محققان از آن استفاده میکنند، طبقه بندی زیر است:
ماجراجویی: گیمرها باید هنگام تعامل با شخصیتهای دیگر مشکلات را حل کنند، در مراحل مختلف ماجراجویی پیشرفت کنند.
استراتژی: انسانها با مشکلاتی روبرو میشوند که برای حل آنها نیاز است عملیاتی را انجام دهند، برای مثال، توزیع منابع، سازماندهی تولید، دفاع و حملات.
ورزش: بازی آموزشی دیجیتالی تقریبا همه ورزشهایی را که میتوان تصور کرد، پوشش میدهد.
عمل: بازی آموزشی دیجیتالی محبوبترین هستند و فرض میکنند که عمل انسان یک شخصیت را در یک محیط مجازی کنترل میکند.
شبیه سازی: ارائه کنترل به بازیکن در دنیای شبیه سازی شده.
نقش آفرینی: یک انسان میتواند در بازی آموزشی دیجیتالی با انواع مختلف شخصیتها، بهعنوان مثال، یک شعبده باز یا انواع دیگر جذاب بازی کند.
یادگیری مبتنی بر بازی در بازی آموزشی دیجیتالی را میتوان از طریق پذیرش بازیهای تفریحی موجود در بازار تجاری برای استفاده آموزشی، یا توسعه بازیهای آموزشی با الگوهای یادگیری سازنده در نظر گرفت. بهطور کلی، بازی آموزشی دیجیتالی را میتوان با توجه به گستره آموزشی خود به سه دسته وسیع طبقه بندی کرد: بازیهای اوقات فراغت، بازیهای اوقات فراغت آموزشی و بازیهای آموزشی