ضریب پایایی کاپای کوهن ( Cohen’s Kappa Index)، یک معیار ارزیابی اعتبار تحلیل کیفی است. این ضریب برای محاسبه توافق بین دو کدگذار در تحلیل کیفی استفاده می شود. جیکوب کوهن (۱۹۶۰)، ضریب توافق درصدی را به دلیل برخی کاستی های آن مورد انتقاد قرار دارد. بنابراین برای توضیح این احتمال که ارزیاب‌ها واقعاً حداقل برخی از کدهارا به دلیل عدم قطعیت حدس می‌زنند، شاخص پایایی کاپای کوهن را معرفی کرد.
کاپا کوهن از دیگر شاخص های پایایی محتوایی محبوبیت و شهرت بیشتری دارد. با این حال، این شاخص از سه دهه پیش مورد انتقاد بسیاری از محققان نیز بوده است.
روایی تحلیل کیفی به مناسب بودن آن برای مطالعه آنچه ادعا می کند اطلاع رسانی می کند و صحت آن در گزارش مربوط است.اگرچه هیچ روش یا رویه‌ای نمی‌تواند روایی تحلیلی کیفی را تضمین کند، اما ابزارهای مختلف می‌توانند به کاهش تهدیدهای روایی تحلیل کمی کمک زیادی کنند و اعتبار نتایج حاصل از یک مطالعه تحقیقاتی را افزایش دهند.
استفاده از دستگاه های ضبط صدا یا تصویر به جای یادداشت های محقق، امکان بررسی دقیق داده های خام را فراهم می کند.در حالی که تولید متن مصاحبه به طور کلمه به کلمه به جای یادداشت های انتخابی مصاحبه کننده، که داده های “غنی” نامیده می شود، تصویر عمیق تر و آشکارتر را ارائه می دهد.
بنابراین به محققان کیفی که قصد استفاده از مصاحبه را به عنوان روش جمع‌آوری داده‌ها دارند، توصیه می‌شود مصاحبه‌ها را بر روی یک دستگاه ضبط صوت دیجیتال (که معمولاً از طریق استفاده از یک برنامه کم‌هزینه یا رایگان در تلفن هوشمند قابل دستیابی است) ضبط کنند و این موارد ضبط‌شده را به طور کامل یا در صورت امکان، رونویسی کنند. ، این کار را توسط یک سرویس رونویسی حرفه ای مستقل انجام دهید.
تمامی روش های ارزیابی اعتبار تحلیل کیفی (مانند فراترکیب، سنتزپژوهی، پدیدارشناسی و دیگر موارد) براساس تفاوت نظرات کدگذاری در تحلیل کیفی ایجاد شده اند. روش های روایی و پایایی برای صحت کدگذاری فراوان هستند. علاوه بر شاخص کوهن شاخص هایی که در زمینه پایایی کدگذاری استفاده می شوند عبارتند از:
در فرمول (a)pr بیانگر توافق بین دو کدگذار و (e)pr بیانگر درصد توافق مورد انتظار است. این ضریب در شکل ظاهری فرمول، به ضریب پایایی پی اسکات شبیه است.کاپای کوهن و پی اسکات در روش محاسبهٔ عبارت (e)pr با هم متفاوتند. توجه کنید که کاپای کوهن فقط قرارداد بین دو ارزیاب را اندازه می‌گیرد.
این شاخص مقدار بین صفر و یک دارد. صفر بیانگر عدم توافق کامل بین دو کدگذار و یک بیانگر بالاترین میزان توافق دو کدگذار است. مقدار بالای ۰.۹ ضریب پایایی کاپای کوهن، بیانگر بالاترین میزان توافق مبان کدگذاران است. مقدار مناسب ضریب پایایی کاپای کوهن، بالای ۰.۶ است. دیگر مقادیر ضریب کاپای کوهن عبارتند از:
مقدار ضریب بین ۰-۰.۲ بیانگر ۰تا ۴% اعتبار تحلیل کیفی
مقدار ضریب بین ۰.۲۱-۰.۳۹ بیانگر ۴% تا ۱۵% اعتبار تحلیل کیفی
مقدار ضریب بین ۰.۴۰-۰.۵۹بیانگر ۱۵% تا ۳۵% اعتبار تحلیل کیفی
مقدار ضریب بین ۰.۶۰-۰.۷۹ بیانگر ۳۵% تا ۶۳% اعتبار تحلیل کیفی
مقدار ضریب بین ۰.۸۰-۰.۹۰ بیانگر ۶۴% تا ۸۱% اعتبار تحلیل کیفی
مقدار ضریب بیالاتر از ۰.۹ بیانگر ۸۲% تا ۱۰۰% اعتبار تحلیل کیفی
برای بررسی میزان توافق بین کد گذاران نرم افزار کیفی Nvivo از منوی Explore باید گزینه Coding cpmparison انتخاب شود و در پنجره باز شده گروه کدگذارها را انتخاب و گزینه Display Kappa Coefficient را انتخاب کنیم.
برای بررسی میزان توافق بین کد گذاران نرم افزار آماری SPSS از منوی ANALYZE باید گزینه Descriptive statistics انتخاب شود و در پنجره باز شده گزینه cross tabs را انتخاب کنیم.
Carletta, Jean. (1996) Assessing agreement on classification tasks: The kappa Computational Linguistics, 22(2), pp. ۲۴۹–۲۵۴
برای آموزش محاسبه ضریب پایایی کاپای کوهن، بر روی لینک زیر کلیک کنید
