شادمانی سازمانی مجموعهی اقداماتی کارآمد، سازنده، و سودآور در سطوح فردی و جمعیاند که فرد را حین انجام کار به سمت شادی و شعف سوق میدهد. سازمان شاد تجربهای منحصر به فرد است که محدود به احساسات و عواطف انسانی نیست و موارد مهم دیگری را نیز دربردارد. در واقع، سازمان مکانی است که فعالیتِ افراد مختلفی که برای اهداف و مقاصد مشترک با یکدیگر کار میکنند، را هماهنگ میکند. لازم به ذکر است که در جامعهی مدرن یک فرد به تنهایی نمیتواند نیازهای خود را بر طرف کند و به کمک سازمانی بزرگتر نیاز دارد.
سازمان شاد مکانی برای ملاقات و رویایی افراد است و بر مبنای اقدامات معنوی استوار است. شادی و خوشحالی، نیازمند اقداماتی کارآمد، سازنده، و سودآور در سطوح فردی و جمعیاند. در واقع، شادی در هر زمینه و محیطی متفاوت است. هدف کلی یک سازمان شاد، موفقیت و شکوفایی سازمان و کارکنان آن است.
موفقیت هر سازمانی به فرهنگ سازمانی موجود در آن وابسته است؛ یعنی با شکوفایی افراد یک سازمان سرمایههای روان شناختی افزایش پیدا میکنند. یکی از مهمترین ارکان شادی در سازمان، جو حاکم بر محیط است که باعث بهرهوری بیشتر میشود. طبق تحقیقات بهرهوری بالا و جو محیطی با یکدیگر مرتبط هستند.
از دیدگاه دیوید کوهن (۲۰۰۳)، سازمان شاد، روی ارزشها و نقش آنها در سازندگی سازمان تاکید دارد. کوهن همچنین معتقد است که سازمان شاد و غیر شاد میتوانند در یک مسیر قدم بردارند. کوهن تنها فردی است که توانست برای دستیابی به یک سازمان شاد، دستورالعملی جدید ارائه کند:
ارزش * بینش * رهبری * اجراء = توانایی و امکان.
اگر این فرمول درست عمل کند، انرژی مثبت حاصل از آن، منجر به ایجاد سازمانی شاد خواهد شد؛ در این حالت، کارکنان میل و رغبت بسیار زیادی نسبت به امور محوله نشان داده و برای موفقیت سازمان تلاش بیشتری میکنند.
پیرامون شادی در محیط کار، مدلهای مختلفی مطرح شده که در این قسمت به مهمترین مدلها اشاره میشود:
پیتر وار (۲۰۰۷؛ ۲۰۱۳)، دوازده ویژگی موثر بر شادی یا ناشادی کارکنان را معرفی کرده است؛ این مدل ویتامین نام گرفت چون ویژگیهای متفاوت کار، همانند ویتامینهایی هستند که باید هر روز جذب بدن شوند. اگرچه این ویتامینها ضروریاند، اما مصرف زیادهازحد نهتنها منجر به کاهش منافع میشود، بلکه به شادی نیز آسیب میزند. برای مثال افراط در کنترل شخصی یا تنوع. بنابراین، برخی از ویتامینها دارای «اثر نقصان اضافی» هستند و برخی دارای «اثر ثابت»اند.
سلیگمن، در اولین نظریهی جامع خود پیرامون روانشناسی مثبتگرا، یعنی شادکامی اصیل (۲۰۰۲)، شادکامی را به سه عنصر متفاوت تقسیم کرده است: هیجان مثبت، مجذوبیت و معنا. این عناصر، بیشتر از خود شادکامی قابل تعریف و اندازهگیری هستند. هیجان مثبت یعنی آنچه احساس میکنیم، به طور مثال: لذت، شعف، سرمستی، گرما، راحتی و… کل زندگی میتواند با عنوان «زندگی لذت بخش» تعریف شود و موفق باشد.
لیم (۲۰۱۵) در پژوهش خود با ارائهی مؤلفهها و خرده مؤلفههای مدل شادی، ادعا کرد آگاهی (بهویژه خودآگاهی) تاثیر عمدهای روی شادی میگذارد و با نفس واقعی انسان مرتبط است. مولفههای اصلی مدل شادی مواردی چون مفهوم زندگی، موفقیت، تعهد اساسی، آگاهی و روابط میباشند. هرکدام از این مولفهها، دارای خرده مولفههایی هستند که در ستون دوم جدول زیر مشخص شدهاند.
این مدل سه مرحلهای نشان میدهد برای ایجاد محیط کاریِ شاد باید به چه فاکتورهایی توجه کرد؛ این مدل شامل موارد زیر است:
-امنیت: امکان شادی را فراهم میکند.
-مزایا: باعث شادی افراد میشود.
-اختیار: باعث میشود که افراد خودشان بخواهند شاد باشند.
در مدلی که الکساندر کرولف برای شادی ارائه کرده، شش اقدام مورد توجه قرار گرفته است که عبارتاند از:
-مثبتاندیشی
-یادگیری
-خودگشودگی
-مشارکت
-یافتن معنا (معنادار بودن کار)
-علاقه
محیط کاری شاد محیطی است که زمینه لازم را برای انجام این اقدامات فراهم میکند. این شش عامل برای هر شغل و برای هر محیط کاری عملی است.
برای مطالعه بیشتر بر روی لینک زیر کلیک نمایید.
