کتابخانه Bibliometrix

کتابخانه Bibliometrix در محیط برنامه‌نویسی R از قدرتمندترین نرم‌افزارهای علم‌سنجی است که طیف وسیعی از قابلیت‌ها برای تحلیل داده‌های بیبلیومتریک رو ارائه می دهد. رابط گرافیکی این نرم افزار با عنوان بیبلیوشاینی (Biblioshiny) کار با این نرم‌افزار رو برای تسهیل نموده است. مزیت این رابط باعث شده که بدون هیچگونه دانش برنامه نویسی بتوان تحلیل‌های علم‌سنجی رو انجام داد. این نرم افزار همانند نرم افزار VOSviewer در زمینه علم سنجی و تحلیل های بیبلیومتریک، کاربرد زیادی دارد.

این کتابخانه در نرم افزار R فراخوانی می شود. به نوعی یک بسته نرم افزاری R است. بسته های نرم افزاری مبتنی بر R در واقع فرامین و توابعی هستند که توسط کاربران R توسعه داده می شوند. تحت قوانین و شرایط خاصی به شکل بسته های نرم افزاری قابل اجرا در R که به راحتی قابل اشتراک گذاری می باشند، در می آیند.

بسته نرم افزاری Bibliometrix یکی از نمونه های عالی منبع باز در نرم افزار R است. این بسته تجزیه و تحلیل نگاشت علمی جامع را امکان پذیر می سازد و از یک گردش کار تجویزی برای تحلیل های کتاب شناختی استفاده می کند.

ویژگی های کتابخانه Bibliometrix

ویژگی های این بسته نرم افزاری، توسعه کاربردی آن را در جامعه پژوهشگران به صورت ذیل است:

-یکپارچگی و عدم نیاز به استفاده از نرم افزارهای متعدد

-اوپن سورس بودن و عدم نیاز به پرداخت هر گونه هزینه

-امکان توسعه آتی و افزودن ماژول های کاربردی توسط کاربران و پژوهشگران

-مجهز بودن به یک گردش کار تجویزی و قابل دفاع در حوزه نگاشت علمی

-سادگی کاربری و بدون نیاز به دانش برنامه نویسی R

-امکانات گسترده و کاربردی تولید جداول، نمودارها و نقشه های کتاب سنجی و علم سنجی اعم از رسم نمودارهای تحلیل استنادی، استخراج اطلاعات آماری، ابر واژه ها، نقشه درختی کلمات کلیدی، داینامیکس کلمات کلیدی،

-شبکه های هم رخداردی، کلمات کلیدی، تحلیل های مشارکتی، نقشه های موضوعی، ساختار فکری، هیستوریوگراف، شبکه اجتماعی پژوهشگران

اجرای کتابخانه Bibliometrix

این نرم افزار به صورت یک کتابخانه برای زبان برنامه نویسی R ارائه شده است.در نتیجه نمی توان مستقیما آن را اجرا کرد و باید از محیط نرم افزار RStudio برای اجرای این کتابخانه استفاده نمود. مراحل نصب و راه اندازی نرم افزار:

۱- نرم افزار RStudio رو از لینکی که در ادامه صفحه آمده است، دانلود نمایید.

۲- RStudio رو باز کنید و در کنسول، کد زیر رو مطابق تصویر وارد کنید و سپس اینتر بزنید. با اینکار شما کتابخانه بیبلیومتریکس رو دانلود و نصب میکنید (اتصال به اینترنت الزامی است).

install.packages(“bibliometrix”)

۳- در این مرحله کتابخانه بیبلیومتریکس فراخوانی می شود. برای اینکار اول کد زیر رو در RStudio وارد کنید و اینتر بزنید تا کتابخانه اجرا شود.

library(bibliometrix)

سپس کد زیر را وارد نمایید بزنید تا رابط گرافیکی کتابخانه بیبلیومتریکس که اسمش بیبلیوشاینی هست در مرورگر اجرا شود:

biblioshiny()

۴-در ادامه برای استفاده از کتابخانه Bibliometrix از خروجی سایت های WEB OF SCIENCE، SCOPUSو دیگر موارد استفاده می شود. همچنین می توان برای GOOGLE SCHOLAR از نرم افزار PUBLISH OR PERISH استفاده نمود. این نرم افزار همانند نرم افزار VOSviewer در زمینه علم سنجی و تحلیل های بیبلیومتریک، کاربرد زیادی دارد.