جستجو
سنتزپژوهی روبرتس یک رویکرد شش مرحله ای است که توسط روبرتس و پتیکرو (۲۰۰۶)، برای انجام تحلیل کیفی سنتزپژوهی معرفی شده است. سنتزپژوهی شامل ترکیب ویژگی‌ها و عوامل خاص ادبیات تحقیق است. این روش که در برخی موارد از آن به عنوان فراتحلیل کیفی نیز یاد می‌شود، سعی دارد تحقیقاتی را که پوشش می‌دهد، تحلیل کرده و تناقضات موجود در ادبیات آن را حل کرده و ضمن یکپارچه کردن نتایج موضوعات اصلی را نیز برای تحقیقات آینده مشخص نماید.
در این روش دانسته‌های مطالعات مختلف و شاید پراکنده که می‌توانند با نیازهای خاص میدان عمل مرتبط باشند، گردآوری می‌شوند؛ سپس این دانسته‌ها باهم پیوند یافته و کل مجموعه دانش حاصله در قالبی متناسب با نیازهای کنونی، مورد ارزیابی، سازماندهی مجدد و تفسیر قرار می‌گیرند. . از این رو در این روش صرف کنارهم قرار دادن دانش‌های قبلی مدنظر نیست؛ بلکه بر ترکیب یافته‌های گوناگون در چارچوبی مشخص که روابطی جدید را درپی دارد، مورد تأکید است.
برای فراهم آوردن اطلاعات مورد نیاز، از فرم کاربرگ طراحی شده توسط محقق برای گزارش و ثبت اطلاعات پژوهشهای اولیه استفاده می شود. این ابزار با توجه به اطلاعات مورد نیاز از پژوهشهای اولیه از دو بخش اطلاعات کتاب شناختی و اطلاعات لازم برای یافته‌ها تهیه می شود. در بعد کتاب شناختی اطلاعاتی چون عنوان کار، نوع اثر، نویسنده، محل و تاریخ چاپ و مقطع تدارک دیده شد و در بخش یافته‌ها به ثبت موارد مرتبط با اهداف تحقیق پرداخته می شود.
گام اول در سنتزپژوهی روبرتس، شناسایی نیاز است. از آنجایی که بر اساس تحقیقات مختلف راههای متعددی برای رسیدن به هدف وجود دارد؛ بنابراین یک رویکرد منحصر به فرد برای اجرای این روش وجود ندارد؛ لذا باتوجه به گستردگی تحقیقات و تنوع روشهای انجام شده، در پژوهش سعی می‌شود بر اساس روش سنتزپژوهی و ترکیب تحقیقات مرتبط و طراحی با هدف تحقیق ارائه گردد.
این مرحله در سنتزپژوهی روبرتس به جست وجوی منابع مربوط با نیاز اصلی پژوهش اختصاص دارد. از این رو ابتدا کلیه مقالات علمی معتبر از طریق جست و جوی کلیدواژه‌هایی همراستا با هدف تحقیق از طریق پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی از جمله Magiran، Normags، Sid، Google، پرتال جوامع انسانی، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران IRANDOC و جویشگر فارسی علم نت و همچنین پایگاه‌های اطلاعاتی در خارج از جمله Emerlad، Scopus، Science Direct و دیگر موارد و بررسی ارجاعات هر یک از منابع شناسایی می شود و سپس باتوجه به هدف تحقیق منابع مرتبط حفظ و منابع غیرمرتبط حذف می شود.
به منظور بالابردن کیفیت کار، جست و جوی مقالات توسط دو نفر که آشنایی کامل به روشهای جست و جو و منابع اطلاعاتی داشتند به صورت جداگانه انجام می شود. این روش برای صحت کدگذاری انجام می شود. از سوی دیگر دو نفر خبره در زمینه هدف تحقیق بر کلیه روند اجرای کار نظارت داشت. همچنین این پژوهش با تکیه بر شناسایی منابع داخلی و خارجی بوده که در زمینه داخلی فقط یک منبع در باب شیوه اجرای این روش تعریف عملیاتی ارائه داده می شود.
این مرحله در سنتزپژوهی روبرتس به داوری درباره تعیین مطالعات مرتبط با نیازهای دانشی اختصاص دارد. داوری که نیازمند تدوین ملاکهایی برای گزینش و دسته بندی مطالعات است. معیار اصلی ورود در این پژوهش شامل موارد زیر بوده است:
۱-مقالات و پژوهشهای چاپ شده در حوزه مسئله تحقیق؛ ۲- از آنجایی که روش سنتزپژوهی صرفاً با داده های کیفی سروکار دارد لذا مقالات و پژوهشهایی که با روشهای کیفی مناسب از قبیل: مصاحبه، مشاهده، مرور نظامند، کتابخانهای و سایر روشهای کیفی و همچنین مقالات کمی از جمله مقالات پیمایشی، تجربی و همبستگی که دارای نتایج کیفی بودند و به تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق پرداخته بودند، مورد بررسی قرار می‌گیرند، ۳- تحقیقات بایستی داده ها و اطلاعات کافی را در ارتباط با اهداف پژوهش، گزارش کرده باشد، از این رو کفایت یک پژوهش جهت بررسی در این مقاله ارائه یک تعریف عملیاتی از شیوه اجرای مسئله تحقیق است. این روش به صورت CASP نیز انجام می شود.
این مرحله سنتزپژوهی روبرتس، چارچوبی پیوند دهنده است که اطلاعات به دست آمده در پیرامون آن ترکیب می‌شود. از این رو چارچوب ادراکی شکل گرفته از تعریف عملیاتی مسئله تحقیق است. این مرحله همان کدگذاری در تحلیل کیفی است.
باتوجه به یافته‌های حاصل از تحقیقات مرتبط با هدف پژوهش در سنتزپژوهی روبرتس، ابتدا کلیه مولفه‌ها از طریق فرآیند کدگذاری باز استخراج و سپس بر اساس فرآیند کدگذاری گزینشی، کلیه مولفه‌ها بر اساس مفاهیم مشترک دسته بندی می شوند؛ از این رو باتوجه به فرآیند کدگذاری حاصل از مرحله اول، در این بخش به هریک از سؤالات پاسخ داده می‌شود.
در این بخش از سنتزپژوهی روبرتس، باتوجه به فرآیند و فرآورده های سنتزپژوهی در یک نمای کلی مسئله تحقیق مورد بررسی قرار می‌گیرد، ابتدا در قسمت فرآیند سنتزپژوهی استخراج تعاریف صورت گرفته، به این شکل که ابتدا توصیفات کلیه تعاریف از طریق فرآیند کدگذاری باز شناسایی و سپس مصادیق هریک از تعاریف توسط فرآیند کدگذاری محوری استخراج می‌شود که کلیه داده‌های حاصل در بخش یافته‌ها گزارش می‌شود و سپس در قسمت فرآورده سنتزپژوهی، از آنجا که هدف سنتزپژوهی ترکیب کلیه یافته‌های علمی در یک موضوع خاص و رسیدن به یک انسجام واحد است، در بخش ارائه نتایج ترکیب با مرور مجدد داده‌های اولیه و کدگذاری مجدد، موارد همپوشی و قرابت معنایی باهم ترکیب شده و به صورت یک کل جدید و انسجام یافته ارائه می‌شود که باتوجه به یافته‌های مرحله قبل، نتایج کلی پژوهش به صورت الگویی در یک کل مسنجم و جامع ارائه می‌شود.
