پایایی ترکیبی (Composite Reliability)، معیاری برای اندازه گیری سازگاری درونی سنجه های مقیاس است. این شاخص از نظر کارایی بسیار شبیه آلفای کرونباخ است. در شاخص CR پایایی سازه ها نه به صورت مطلق، بلکه با توجه به همبستگی سازه هایشان با یکدیگر محاسبه می شود. می توان شاخص CR را برابر با مقدار کل واریانس نمره واقعی نسبت به واریانس نمره کل مقیاس در نظر گرفت.
شاخص CR براساس مدل معادلات ساختاری محاسبه می شود. پایایی ترکیبی، مزیت های بیشتری نسبت به آلفای کرونباخ دارد. به دلیل اینکه در محاسبه ی ضریب آلفای کرونباخ در مورد هر سازه، تمامی شاخص ها با اهمیت مساوی در محاسبات وارد می شوند. در حالی که برای محاسبه ی CR، شاخص ها با بار عاملی (Loadings) بیشتر، اهمیت زیادتری دارند. این موضوع موجب این می شود که مقادیر CR سازه ها معیار واقعی تر و دقیق تری نسبت به آلفای کرونباخ آن ها باشد.
آلفای کرونباخ شاخصی کلاسیک برای تحلیل پایایی و نشان دهنده یک سنت قوی در معادلات ساختاری است که برآوردی را برای پایایی بر اساس همبستگی درونی گویهها ارائه میدهد. مقدار مناسب برای آن بزرگتر از۰.۷ است. همان طور که گفته شدبه منظور محاسبه پایایی معیار دیگری نیز وجود دارد که برتریهایی را نسبت به روش سنتی محاسبه آن به وسیله آلفا کرونباخ را به همراه دارد. برتری پایایی ترکیبی نسبت به آلفای کرونباخ در این است که پایایی سازه ها نه به صورت مطلق، بلکه با توجه به همبستگی سازه هایشان با یکدیگر محاسبه میگردد. همچنین برای محاسبه آن، شاخصهای با بارعاملی بیشتر اهمیت زیادتری دارند. در نتیجه برای سنجش بهتر پایایی، هر دوی این معیارها استفاده میشوند.
شاخص CR با استفاده از عوامل سازنده مدل معادلات ساختاری محاسبه می شود. استفاده از تحلیل عاملی تاییدی یکی از راههای اندازهگیری شاخص CR است. به طور گسترده در نر افزار SMARTPLS محاسبه شاخص CR موجود است. اما در نرم افزارهای دیگر مانند لیزرل و آموس، براساس فرمول زیر، محاسبه می شود. محاسبه شاخص CR، به صورت دستی، براساس محاسبات کمی دست و پا گیر هستند.
λi = بارگذاری کاملا استاندارد شده برای شاخص ith،
V(δi) = واریانس عبارت خطا برای شاخص iام،
p = تعداد شاخص ها.
آستانه برای قابلیت اطمینان ترکیبی قابل بحث است. آستانه معقول Fبرای پایایی مرکب می تواند از ۰.۷ به بالا باشد. نویسندگان مختلف پیشنهادات آستانه متفاوتی را ارائه می دهند. پایایی مرکب به تعداد آیتم هایی که در مقیاس خود دارد بستگی دارد. تعداد کمتر آیتمهای مقیاس منجر به سطوح پایایی پایینتر میشوند، در حالی که تعداد آیتمهای مقیاس بزرگتر سطوح بالاتری دارند. با این حال، ریچارد نتمایر و همکاران (۲۰۰۳) در «رویههای مقیاسبندی: مسائل و کاربردها» بیان میکنند که برای محاسبه شاخص CR مناسب است که یک متغیر حداقل ۵ سنجه داشته باشد.
شاخص CR به عنوان معیارهای برازش مدل در مدل معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی استفاده می شود. برای محاسبه این شاخص، ابتدا در منوی CALCULATE، الگوریتم PLS اجرا می شود. در خروجی های مدل گزینه سوم CONSTRUCT RELIABILITY AND VALIDITY انتخاب می شود.
یک پنجره باز می شود که شامل جدول و نمودارهای گرافیکی است. گزینه سوم شاخص CR را نشان می دهد.
همان طور که بیان شد شاخص پایایی ترکیبی باید از ۰.۷ بیشتر باشد. همچنین در نمودار شاخص CR، اگر مقدار پایایی مرکب متغیر از ۰.۷ کمتر باشد، نمودار آن به رنگ قرمز نشان داده می شود.
Fornell, C. & Larcker, D. (1981). Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error. Journal of Marketing Research Vol. 18, No. 1 (Feb), pp. 39-50.
Ketchen, D. & Berg, D. (2006). Research Methodology in Strategy and Management. Emerald Group Publishing.
Netemeyer, R. et. al, (2003). Scaling Procedures: Issues and Applications. SAGE.
برای آموزش محاسبه شاخص پایایی ترکیبی روی لینک زیر کلیک نمایید.